ประวัติบ้านเหล่าป่าเป้ด

         เมื่อนับย้อนหลังไปประมาณ 170 ปี พ.ศ. 2371 ซึ่งตรงกับรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 แห่งราชวงศ์จักรีเจ้าอนุวงศ์ผู้ครองนครเวียงจันทน์  ได้ประกาศเป็นกบฏต่อราชอาณาจักรไทย  กองทัพไทยได้ยกกองทัพไปราบน่วม  10 ปี จึงสงบ ครั้นกบฏเจ้าอนุวงศ์สงบลงแล้ว กองทัพญวน(เวียดนาม)  ยกกำลังเข้ามารุกรานอยู่เสมอ  ดังนั้นพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงมีพระบรมราชโองการดำรัสเหนือเกล้าเหนือกระหม่อม  ให้พระยาบดินทร์เดชายกกองทัพไปจากกรุงเทพฯ  ไปสมทบกับหัวเมืองฝ่ายตะวันออกเฉียงเหนือ  เข้าตีเมืองชายแดนเวียดนาม เมื่อพ.ศ.  2383 ได้แก่เมืองวัง เมืองตะโปน เมืองผาบัง เมืองเชียงฮม เมืองคำเกิด เมืองคำม้วน เมืองพิณ และเมืองพลาน เพื่อกวาดต้อนเอาพลเมืองข้ามมาอยู่ทางฝั่งขวาแม่น้ำโขง ครั้นเมื่อ พ.ศ. 2387 ชาวเมืองวังที่อพยพมาได้ถูกแบ่งออกเป็น 4 พวก แต่ละพวกอพยพแยกย้ายไปหาที่ตั้งเมืองตามสถานที่ความเหมาะสม กล่าวคือ กลุ่มที่ 1

                กลุ่มที่ 1. มาตั้งเมืองอยู่ที่เมืองหนองสูง มีพระไกรสรราช เป็นผู้ปกครองเมือง ปัจจุบันเป็นอำเภอหนองสูง  จังหวัดมุกดาหาร

                กลุ่มที่ 2. ตั้งอยู่ที่เมืองกุฉินารายณ์ มีพระวิเศษวงศ์ษาปกครอง ปัจจุบันเป็นอำเภอกุฉินารายณ์  จังหวัดกาฬสินธุ์

                กลุ่มที่ 3. ตั้งอยู่ที่เมืองเรณูนคร มีพระแก้วโกศล เป็นเจ้าเมืองปกครองผู้คน  ปัจจุบันเป็นอำเภอเรณูนคร จังหวัดนครพนม

                กลุ่มที่ 4. ตั้งอยู่ที่เมืองพรรณรานิคม มีพระเสนาณรงค์ เป็นเจ้าเมืองปกครองผู้คน ปัจจุบันเป็นอำเภอพรรณนานิคม จังหวัดสกลนคร

                คนทั้ง 4 กลุ่มนี้เรียกชื่อเผ่าของตนเองว่า “เผ่าภูไท” โดยทั่วไปเขาชอบเรียกกันว่า ชนกลุ่มน้อย  กลุ่มที่มาตั้งเมืองที่หนองสูง ได้แยกย้ายกันออกหาสถานที่เพื่อประกอบอาชีพเป็นกลุ่มๆ  แต่ละกลุ่มขึ้นสังกัดกับเมืองหนองสูง

                กลุ่มบ้านเหล่าป่าเป้ด  มีราษฎรจำนวนหนึ่งประมาณ 160 คน ได้แยกตัวออกมาตั้งถิ่นฐานอยู่ทางทิศตะวันออกของเมืองหนองสูงที่บ้านโพนทอง  ปัจจุบันนี้อยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของบ้านเหล่าป่าเป้ด แต่ตั้งอยู่ได้ไม่นานเพราะมีป่าชุกชุม  จึงได้พากันอพยพขนย้ายราษฎรไปหาที่ตั้งใหม่ทางทิศเหนือ โดยมาตั้งที่บ้านนาหนองแคน ซึ่งปัจจุบันนี้ยังมีต้นโพธิ์เป็นหลักฐานที่ปรากฏว่าให้เราเห็นอยู่ที่นาบ้านฮ้าง แต่มาตั้งบ้านอยู่ได้ไม่นาน  เห็นว่าทำเลการเลี้ยงสัตว์ไม่สะดวกสบายเพราะเป็นป่าทึบไข้ป่าชุกชุมผู้คนล้มตายเป็นจำนวนมาก  จึงได้อพยพขนย้ายราษฎรมาตั้งบ้านใหม่ที่หุบเขาภูนกยูง ภูหินสิ่ว ภูถ้ำพระ และภูพรหมราช ตั้งชื่อบ้านใหม่ว่า “บ้านกับแก้” (บ้านตุ๊กแก)แต่อยู่มาเมื่อปี พ.ศ. 2407 หมู่บ้านแห่งนี้ได้เกิดโรคไข้ทรพิษ หรือโรคฝีดาษ ระบาด ชาวบ้านไม่อยู่เย็นเป็นสุขทำให้ได้รับความลำบาก ก็พากันอพยพเคลื่อนย้ายขึ้นมาอยู่ทางทิศเหนือห่างจากบ้านเดิมประมาณ 1,000 เมตร พื้นที่แห่งนี้ คือ ที่ตั้งหมู่บ้านเหล่าป่าเป้ดในปัจจุบัน ทางทิศเหนือเป็นป่าโกงกาง เหมาะแก่การเลี้ยงสัตว์ ทางทิศใต้เป็นป่าเถาวัลย์ชนิดหนึ่งขึ้นหนาทึบติดกับอนุสรณ์สมโภชอุโบสถวัดศรีสวาสดิ์

                        ถ้ำพระ เถาวัลย์ชนิดนี้ชาวบ้านเรียกกันว่า “เครือเป้ด” สมัยก่อนชาวบ้านนิยมนำมาเหลาใช้เป็นปอในการทอผ้ามัดหมี่จึงขนานนามหมู่บ้านตามเถาวัลย์ชนิดนี้ว่า “บ้านเหล่าป่าเป้ด” มาจนถึงทุกวันนี้ เมื่อก่อนบ้านเหล่าป่าเป้ดเป็นหมู่ ที่ 4 ของตำบลนาโสก แต่ในปัจจุบันได้แบ่งการปกครองออกเป็น 2 หมู่บ้าน คือหมู่ที่ 4 และหมู่ที่ 11 มีผู้นำในการปกครองสืบต่อกันมาดังนี้

                1. เจ้าพรหมราช                     เป็นผู้ใหญ่บ้านเมื่อ  พ.ศ. 2408 - 2420    เป็นเวลา  12  ปี

                2. เจ้าพรหมบุตร(กิ่ง)             เป็นผู้ใหญ่บ้านเมื่อ  พ.ศ. 2420 - 2428        เป็นเวลา  8    ปี

                3. เจ้าลือทองยศ(มุ้ย)              เป็นผู้ใหญ่บ้านเมื่อ  พ.ศ. 2428 - 24-38      เป็นเวลา  10  ปี

                4. เจ้าวงศ์คำฮัก(ไหล่)            เป็นผู้ใหญ่บ้านเมื่อ  พ.ศ. 2438 - 2445        เป็นเวลา  7    ปี

                5. เจ้าชาปากดี สุวรรณพันธ์(กระปุป)  เป็นผู้ใหญ่บ้านเมื่อ  พ.ศ. 2445 - 2458        เป็นเวลา  13 ปี

                6. นายบุตรศรี  นาโสก(ตู้)     เป็นผู้ใหญ่บ้านเมื่อ  พ.ศ. 2458 - 2468        เป็นเวลา  10 ปี

                7. นายพรหมมา  นาโสก       เป็นผู้ใหญ่บ้านเมื่อ  พ.ศ. 2468 - 2472        เป็นเวลา  4 ปี

                8. นายพรหมมี พลชนะ(มั่ง) เป็นผู้ใหญ่บ้านเมื่อ  พ.ศ. 2472 - 2482        เป็นเวลา  10 ปี

                9. นายจอม  นาโสก(จันลี)     เป็นผู้ใหญ่บ้านเมื่อ  พ.ศ. 2482 - 2493        เป็นเวลา  11 ปี

                10. เกียรติ์  พลชนะ               เป็นผู้ใหญ่บ้านเมื่อ  พ.ศ. 2493 - 2508        เป็นเวลา  15 ปี

                11.นายกาสินธ์  สุวรรณพันธ์                เป็นผู้ใหญ่บ้านเมื่อ  พ.ศ. 2508 - 2525         เป็นเวลา  17 ปี

                12. นายพิทักษ์  สุวรรณพันธ์                เป็นผู้ใหญ่บ้านเมื่อ  พ.ศ. 2525 - 2531         เป็นเวลา  6  ปี

                13. นายสัมฤทธิ์ สุวรรณพันธ์                เป็นผู้ใหญ่บ้านเมื่อ  พ.ศ. 2531 - 2535         เป็นเวลา  4 ปี

                14. นายกุหลาบ  นาโสก                        เป็นผู้ใหญ่บ้านเมื่อ  พ.ศ. 2535 - ปัจจุบัน

               

                ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. 2527 บ้านเหล่าป่าเป้ดได้แบ่งแยกการปกครองออกเป็น  2  หมู่บ้าน  คือหมู่ที่ 11 ทางราชการได้จัดตั้งให้มีการเลือกตั้งผู้ใหญ่บ้านหมู่ที่ 11 ขึ้น ผลปรากฏว่า  นายคำพอง  นาโสก  ได้รับการเลือกตั้งให้เป็นผู้ใหญ่บ้านตั้งแต่นั้นเป็นต้นมาจนถึงปัจจุบัน